Stosunek dwóch wielkości: skala mapy

Skala mapy, planu, pomniejszonego modelu

Skala mapy jest szczególnym przypadkiem stosunku dwóch wielkości. Informuje nas o tym, ile razy przedstawiony obraz został pomniejszony w stosunku do rzeczywistego.

Przykłady

Mapa w skali 1 : 10\,000. Na takiej mapie centymetr odpowiada 10\,000\ \text{cm} = 100\ \text{m} w rzeczywistości.
Szkic, na którym długość pięciometrowej rzeźby wynosi 2\ \text{cm}, jest wykonany w skali 2 : (100\cdot 5) = 2 : 500 = 1 : 250.

Skala powiększonego modelu

Podobnie jest w przypadku powiększonego modelu bardzo małej rzeczy lub stworzenia. Tam również stosujemy stosunek wielkości obrazu do wielkości rzeczywistej.

Przykłady

Model ludzkiego neuronu w gabinecie biologii ma szerokość 20 \ \text{cm}. Rzeczywisty motoneuron, który był inspiracją dla tego modelu, ma rozmiar 80\ \mu \text{m} = 0{,}000\,08 \ \text{m}= 0{,}008 \ \text{cm}. Skala modelu to 20 : 0{,}008 = 20\,000 : 8 = 2\,500 : 1.
Spróbujmy jeszcze określić, czemu odpowiada 1\ \text{cm} na tym modelu neuronu. Centymetr na modelu odpowiada \frac{1}{2\,500}\ \text{cm} w rzeczywistości, czyli 1\ \text{cm} na modelu neuronu odpowiada 0{,}000\,4\ \text{cm} = 0{,}000\,004\ \text{m} = 4\ \mu \text{m} w rzeczywistości.